(…) Od ogrodu, po lewej stronie patrząc z tarasu widzimy w stylu włoskim galerię otwartą o pięciu przedziałach, ponieważ kiedyś były na ścianach i filarach malowidła olejne, wystawiające muzy, przeto nazywano ją dawniej Galerią Muz, obecnie na ścianach zachowało się pięć obrazów klejowych. Na suficie plafony malowane, wyobrażają najróżnorodniejsze sceny fantazyjne, z których pierwsza od drzwi, niegdyś wiodących do sali Augusta II-go, dziś portretową zwanej, wyobraża Sławę, w postaci geniusza, trzymającego w dłoni koronę królewską z tarczą herbową Sobieskiego, opatrzoną krzyżem; geniusz na ręce ma nanizane trzy wieńce laurowe.
Plafony w Galerii Otwartej, jak podanie niesie mają być pędzla Bacciarellego, ale tylko dwa z nich pozostały nie restaurowane, a mianowicie pierwszy i drugi, poczynając od sali Augusta. Reszta po restauracji jest malowana klejowo.
Na dole znajdujemy odlew gipsowy pomnika króla Jana, kopia stojącego na moście w Łazienkach wykutego przez Franciszka Pincka.
Wchodząc od Łachy na taras widzimy olbrzymi mur, który oddziela górny ogród od niższego. Założenie tarasu wynikło z technicznych przyczyn Wylew Wisły często zalewa dolny ogród, i aby ochronić pałac od tych smutnych wypadków, budowniczowie zaprojektowali taras, który w części jest sztucznie wykończony. Olbrzymia ta robota wykonana została równocześnie z budynkiem i szła dosyć wolno, o czem świadczą pozostałe wspomnienia.
Locci w notatkach pozostawionych po sobie pisze z sierpnia 1686 roku. że „tego lata mur pod ogrodem ze schodami skończy się, bo już tylko 30 łokci do schodów brakuje“. Robota szła wolno, skoro powiemy, że zatrudniałem 24 mularzy i 40 pomocników.
Mur ten ozdobiony kamienną balustradą, na której mieszczą się porozrzucane rzeźby i grupy w stylu Ludwika XIVgo, z wielkim wykończone gustem. Rzeźby te przedstawiają świat dziecięcy, bawiący się, waśniący lub płaczący. Każda grupa w innym jest układzie i wyróżnia się oryginalnym pomysłem w ułożeniu. Na słupach, kończących balustrady, mieszczą się dwa sfinksy.
Przy samych wschodach z prawej strony, schodząc z tarasu górnego, kobieta siedzi na gzymsie i trzyma sznur z kwiatów. Naprzeciwko niej, w pozycji siedzącej na pniu kobieta, prawie obnażona z owocami, u stóp walają się owoce.
Jak balustrada, na głównym murze, zabezpieczająca od spadnięcia z kilkułokciowej wysokości, tak i schody przeważnie ozdobione są rzeźbami, przedstawiającymi świat dziecięcy. Kończy się tylko balustrada potworem sfinksem o twarzy i piersiach kobiecych. Na potworku tym siedzi dzieciak z gerlandą kwiatów.
Na schodach po prawej od tarasu umieszczono dzieciaka z kwiatami, który przykląkł na jedno kolano, nieco niżej dzieciak z koszykiem kwiatów, a u dołu samego na słupie, kończącym balustradę schodową, siedzi, zwrócony twarzą ku Łasze mężczyzna, a przy nim pies. Po drugiej stronie schodów to samo miejsce zajmuje kobieta z winogronem, a obok niej stoi dzban na ziemi z wyobrażeniem jakiejś umyślnie niezręcznie naszkicowanej twarzy. Dalej idą dzieciaki w tych samych pozach, co i na prawem skrzydle balustrady schodowej. Wszystkie te szczegóły są obmyślane dobrze i dzieciaki wykończone są wybornie. Szkoda tylko, że większa część ich uszkodzona.
Ogród wilanowski odznacza się doborem najróżnorodniejszych drzew. Iglaste modrzewie i jodły, stare rozłożyste lipy, cieniste kasztany, wiele krzewów kwiecistych, pachnących składa się na malowniczą całość, ozdobioną jeszcze smugami srebrzystej wody, która kilkoma rękawami rozgałęzia się wśród łąk i Parku willan. wśród ogrodu i pól Morysinka. Ogród wilanowski połączony z parkiem w Morysinku stanowi najpiękniejszy i największy obszar zadrzewiony w okolicach Warszawy.
Cały ogród dzieli się na trzy części:
- za pałacem, z kwiatowym ogrodem i tarasem, zamknięta dla publiczności, stanowi wyłącznie park właścicieli;
- Park Wilanowski.;
- Ogród owocowy i Oranżerie.
W Ogrodzie wilanowskim są piękne rozrzucone słupy i filary z wazonami lub innymi ozdobami.
Idąc od altany chińskiej ku Wiśle, po nad jej brzegiem, na wzgórzu ocienionym drzewami, znajduje się sarkofag, wzniesiony przez ministra, Stanisława hr. Potockiego — pamięci poległych w 1809 r. pod Raszynem w bitwie z Austriakami, którzy i do Wilanowa strzelali bezużytecznie. (…)
Willanów, Czerniaków, Morysin, Gucin, Natolin : wraz ze szczegółowym spisem 1000 obrazów z galeryi willanowskiej : ilustrowany przewodnik po Warszawie i okolicach : W. Czajewski, 1893