W obliczu gwaru miasta i biegu życia codziennego, pragnienie odrobiny spokoju, harmonii i błogiego szczęścia wydaje się uniwersalne. To właśnie tę tęsknotę eksploruje wystawa „Arkadia” prezentowana w Muzeum Narodowym w Warszawie od 17 listopada 2023 do 17 marca 2024 roku. Przekraczając próg tej niezwykłej ekspozycji, odwiedzający zanurzają się w mitycznej krainie, gdzie wieczna młodość, niewinność i sielanka toczą nieustanną walkę z niepokojami współczesności.
Arkadia – owa mityczna kraina, która zrodziła się w antycznej Grecji, staje się na tej wystawie centralnym punktem rozważań. Niezależnie od realnych krajobrazów, jakie istniały w rzeczywistej Arkadii na Peloponezie, towarzyszy nam obraz idealnego świata, wymarzonego królestwa pasterzy, nimf i faunów. To opowieść o harmonii z naturą, muzyce, poezji i miłości, która szybko stała się marzeniem o idealnym świecie dla starożytnych Greków. Jednakże, jak sugeruje ekspozycja, ta sielanka jest iluzją, której kruchość odzwierciedla się w niepokojach współczesnego świata.
Historia mitu Arkadii od starożytności po współczesność przeplata się na wystawie jak wielobarwny warkocz. Antyczne inspiracje odnajdują swoje echo w renesansowych włoskich ogrodach malowniczych, gdzie arystokracja poszukiwała arkadyjskiego spokoju w otoczeniu rozkwitającej przyrody i kultury. Podobne idee przetaczały się przez wieki, od inspiracji północnych artystów aż po romantyczne interpretacje XIX wieku, gdzie idea powrotu do pierwotnych wartości znalazła swoje odzwierciedlenie w słowiańskim folklorze.
Niezwykłość tej wystawy tkwi także w jej pluralizmie artystycznym. Obrazy, rysunki, rzeźby, a nawet przedmioty rzemiosła artystycznego, stanowiących ponad 300 dzieł, przenoszą odwiedzających w podróż przez wieki i kontynenty. Nie zabrakło tutaj prac takich mistrzów jak François Boucher, Claude Lorrain czy Rembrandt, jak również współczesnych artystów, których twórczość nawiązuje do arkadyjskich motywów.
Jednakże, choć Arkadia pozostaje w naszej wyobraźni symbolem idyllicznego spokoju, wystawa nie unika poruszenia trudnych tematów. Dystopijne wizje XX i XXI wieku, od totalitarnych reżimów po współczesne wyzwania ekologiczne, stanowią kontrast dla sielankowych pejzaży. Prace takie jak „Winterreise” Mirosława Bałki czy „Niebo” Zbyluta Grzywacza, ukazując napięcia między niewinnością a rzeczywistością, stawiają pytania o przyszłość naszego świata.
Wrażenia z ekspozycji dopełnia niezwykła aranżacja, przenosząca odwiedzających w sam środek zielonej Arkadii. To nie tylko wystawa dzieł sztuki, lecz także podróż przez marzenia, iluzje i rzeczywistość, która nieustannie przetacza się przez wieki i kultury.
Warto odwiedzić tę wyjątkową ekspozycję, która pod Patronatem Ambasadora Francji w Polsce, przy wsparciu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, skłania nas do refleksji nad naszym współczesnym stosunkiem do natury, szczęścia i ideału. Arkadia może być zarówno miejscem nadziei, jak i ostrzeżeniem przed utratą harmonii z otaczającym nas światem.
Zdjęcie i tekst na podstawie informacji organizatora