(…) Na prawym brzegu Wisły, naprzeciw Warszawy, na znacznej piaszczystej płaszczyźnie rozsiadła się dzisiejsza Praga, której początek, tak jak i Warszawy’, sięga zamierzchłych wieków przeszłości. W końcu XVI wieku biskup Marcin Białobrzeski kilka wsi. należących do katedry kamienieckiej, zamienił za połowę Pragi i odtąd część ta należała do jurydyki biskupiej. Około 1620 roku włość Praga przybrała postać miasta, uzyskawszy r. 1634 erekcję wskutek fundacja biskupa Działyńskiego, który tu wzniósł miasto i mieszkańców pod pewne prawa podciągnął.
Z Pragą stykało się w owym czasie miasteczko Skaryszew i tu siedzibę swą mieli burmistrz z rajcami, wójt i ławnicy. Tak na Pradze jak i w Warszawie, Żydom nie było wolno mieszkać. Kilkakrotne wylewy zadały cios mieszkańcom; powódź z roku 1751 była najstraszniejszą, wtedy bowiem nie tylko Praga, lecz i wieś Brudno były jakby w morzu. Praga, wedle opisu z roku 1787, liczyła 6700 ludności. Nadmienić tu wypada, że dawna Praga rozciągała się właściwie w tych miejscach, gdzie dziś jest park i stoi samotny kościołek parafialny oraz kilka rozrzuconych domków wśród pól i ogrodów. Według taryfy z r. 1792 (u Weinerta I, 323), Praga obejmowała 38 ulic i 518 numerów domów. Według taryfy zaś z końca zeszłego wieku, znajdujemy zaledwie ulic 26. Po za kościołkiem leżą już puste place, na których wznoszą się szczątki szańców i okopów, przez lud zwane „górami szwedzkimi.“ Dziś Praga z Kamionkiem, Szmulowizną i Nowo-Pragą jest częścią Warszawy, stanowiąc jej przedmieście. (…)
Powyższy tekst i ilustracje stanowią fragment przewodnika po Warszawie: Ilustrowany przewodnik po Warszawie : wraz z treściwym opisem okolic miasta; Andriolli, Michał Elwiro (1836-1893) Ilustracje, Illinicz-Zajdel, Ludomir (około 1858-1904) Ilustracje; Warszawa : Redakcja “Wędrowca”, 1893 (Warszawa : S. Sikorski)